Cúng giao thừa là nét văn hoá lâu đời này của người dân Việt Nam. Ngày này có ý nghĩa về tinh thần rất tốt cho mọi gia đình.

I.Ý nghĩa cúng giao thừa

Theo dân gian kể lại vào mỗi hằng năm thường sẽ có một vị Hành khiển.Ngài có công việc trông coi việc nhân gian.Đúng vào thời khắc đêm Giao thừa thì vị thần đó tiến hành giao lại việc cho vị thần khác. Chính vì vậy người ta sẽ làm mâm cúng nhằm để đưa tiễn vị thần cũ đi lên trời. Cùng với đó thì cũng sẽ đón vị thần mới. Thời điểm khi mà diễn ra công việc bàn giao  của hai vị thần thì sẽ hết sức khẩn trương. Hơn nữa một điều là các vị này thần đứng ra cai quản không phải chỉ duy nhất một nhà. Vị thần này sẽ trông coi cho mọi gia đình để đảm bảo bình an. Vì vậy mà công việc bài cúng Giao thừa cần phải thực hiện cả trong lẫn ngoài nhà.

II.Đặc điểm cúng giao thừa 3 miền

Lễ cúng sẽ được làm vào thời khắc đêm Giao thừa với đầy đủ mâm vật phẩm. Chuẩn bị một nghi thức trang nghiêm để đọc văn khấn cầu nguyện. Hai nghi thức được dùng để cúng lễ vào Giao thừa đó chính là làm lễ trong nhà và ngoài trời. Do vậy khi mà chuẩn bị lễ vật để cúng tế cũng cần có hai phần chuẩn bị khác nhau. Mâm lễ vật để cúng đêm Giao thừa thì sẽ có trong đó bao gồm: ngũ quả, vàng hương, đèn nến, cau trầu, muối, gạo, trà, rượu, mâm lễ mặt, gà trống luộc, bánh chưng,... Mọi nghi thức và mâm cỗ đều được làm tuỳ vào lòng thành của gia chủ.

Chuẩn bị cho mâm cúng vào dịp lễ Giao thừa trong nhà khu vực 3 vùng miền Bắc - Trung - Nam đều sẽ có truyền thống đôi chút khác nhau. Người miền Bắc thì sẽ thường theo xu hướng nghiêng về những món ăn đậm chất truyền thống. Cùng với đó là một vài món ăn trên đĩa và bát như nhau: 4 bát 4 đĩa, 6 bát 6 đĩa,...Mâm cúng đêm Giao thừa khu vực thuộc miền Trung thì sẽ có bánh chưng, bánh tét,... Còn riêng khu vực thuộc miền Nam, do là về đặc trưng về khí hậu nóng nên là sẽ thiên về những món ăn nguội.

III.Mâm cúng giao thừa trong nhà và ngoài trời

1.Chuẩn bị mâm cỗ cúng Giao thừa trong nhà

Lễ cúng Giao thừa là một nghi thức đòi hỏi sự thành kính và trang nghiêm. Vì vậy, khi mà làm nghi lễ khấn Giao thừa, thì tất cả thành viên trong gia đình đều phải có mặt. Mỗi người sẽ đứng trước bàn thờ gia tiên bắt đầu cầu khấn xin một năm mới sức khỏe, vạn sự đều được may mắn tốt lành.

Lễ vật thường sẽ được dùng để làm bài cúng vào thời điểm đêm Giao thừa trong nhà gồm: mâm ngũ quả, vàng mã, hương, hoa, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (bánh tét), bánh giầy, bánh kẹo... đầy đặn, thơm ngon, tinh khiết.

Vào thời điểm Giao thừa thì gia chủ sẽ đọc bài khấn để cầu năm mới bình an, sức khoẻ.

Mâm lễ vật dùng để cúng Giao thừa trong nhà là dành cho tổ tiên. Với mong muốn là sẽ cầu xin tổ tiên gia hộ, độ trì cho con cháu năm mới làm ăn như ý. Thường thì mâm cơm cúng vào đêm Giao thừa ở khu vực miền Bắc thường được tiến hành cúng sớm. Để vào thời khắc Giao thừa thì sẽ có sự chuẩn bị một cách chu đáo nhất cho lễ cúng Giao thừa ngoài trời.

2.Mâm cỗ cúng Giao thừa ngoài trời

Mâm cỗ cúng Giao thừa ở ngoài trời sẽ bao gồm: ngũ quả, hương, hoa, đèn nến, trầu cau, muối gạo, trà, rượu, quần áo và mũ nón mũ thần linh, xôi, bánh chưng... Nếu là thuần chay thì có thể chuẩn bị lễ vật mâm cúng chay. Ngoài ra thì có thể chuẩn bị thêm một bát gạo dùng để phục vụ cho việc cắm hương, 2 cây nến hoặc đèn cầy.

Tất cả thì phải được bày lên bàn một cách sao cho trang trọng đặt ngay trước cửa nhà. Mâm lễ cúng Giao thừa thì cần phải chuẩn bị một cách chu đáo có sự trang trọng cùng với đó chính là lòng thành kính. Vào đúng lúc ngay thời điểm Giao thừa thì người chủ trong nhà phải thắp đèn, nến, rót rượu, rót trà, rồi tiến hành khấn vái trước án.

3.Có nên đọc văn khấn cúng giao thừa

Đọc văn khấn Giao thừa cũng chính là một phong tục Tết Nguyên đán xuất hiện từ rất lâu trước đây của người Việt. Phonhg tục này thì đã được  lưu truyền từ xưa cho đến ngày nay.

Đọc văn khấn Giao thừa trở thành nghi thức thật sự không thể vắng mặt trong lễ cúng. Văn khấn dùng để bày tỏ về lòng nguyện cầu về một năm mới tràn ngập bình an, suôn sẻ. Đây cũng chính là phong tục có từ lâu đời của người Việt. Tiến hành được thực hiện theo một cách thật trang nghiêm, thành kính.

Một bài văn khấn Giao thừa thì cần phải có sự hoàn chỉnh về ngữ nghĩa và sự thành kính. Cần phải bao gồm trong đó những mong cầu tốt đẹp cho một năm mới. Nên có lời tạ ơn, kính mời bậc bề trên, những chư vị gia tiên dùng lễ vật, chứng giám cho lòng thành. Văn khấn cúng Giao thừa còn chứa trong đó ý nghĩa “tống cựu nghênh tân” . Ý nghĩa của câu này là để xua đi hết khó nhọc và đón mời nhiều điều may mắn.

Bài văn khấn cúng Giao thừa được xem là cầu nối để giúp cho việc chuyển lời đến với bề trên. Do vậy mà để lời cầu nguyện được thông linh và nhận sự chứng giám, thì bài văn khấn cần phải có sự hoàn chỉnh với đó là ý tứ của sự trang nghiêm, lòng thành kính.

IV.Văn khấn cúng giao thừa Quý Mão 2023

1.Văn khấn cúng đêm giao thừa trong nhà

a.Mở đầu

Nam mô A di đà Phật (3 lần)

Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương

Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật

Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế m cứu nạn cứu khổ chúng sinh

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần

Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Hành khiển: Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần

Con kính lạy ngài đương niên Thiên quan: Khúc Tào Phán quan.

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.

Nay là phút Giao thừa năm....và năm....

Chúng con là:.......

Ngụ tại:................

b.Nội dung

Phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới. Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.

Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài cựu niên đương cái Thái tuế, ngài tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần. Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A di đà Phật (3 lần, 3 lạy).

2.Sau khi đọc văn khấn giao thừa cần làm gì?

Sau khi đã xong việc đọc bài cúng các chư vị quan thần thì lúc này toàn bộ gia đình sẽ bắt đầu đứng nghiêm trang. Nên đứng ở ngay trước bàn thờ để tiến hành khấn vái tổ tiên. Trước khi mà bắt đầu khấn tổ tiên thì gia chủ nên khấn Thổ công. Điều này là để xin phép mời tổ tiên cùng với đó là những bậc tiền nhân về để ăn Tết. Đây là việc cần làm sau khi đọc văn khấn ngoài trời.

Nghi thức khi mà cúng ở trong nhà thì cũng sẽ tương tự như là cúng ở ngoài trời. Gia chủ sẽ phải ăn mặc sao cho thật trang nghiêm, sạch sẽ đứng trước bàn thờ gia tiên tiến hành thắp hương rồi sau đó sẽ đọc văn khấn mời tổ tiên về ngự tại nhà để ăn Tết. Sau khi mà đã đọc xong thì lúc này gia chủ cần phải lạy 3 lạy rồi mới tiến hành cắm hương vào bát hương. Cần phải cuối người đi lùi ba bước rồi mới có thể đi, như vậy sẽ tốt hơn.

Xem thêm: https://amthucphamgia.com/

V.Phong tục truyền thống đêm giao thừa cần biết để lộc cả năm

1.Cúng giao thừa

Một trong các phong tục truyền thống phổ biến không thể vắng mặt đó chính là cúng giao thừa. Ở mỗi các khu vực vùng miền sẽ có cách bài trí và chuẩn bị lễ cúng khác nhau. Tuy nhiên thì xét về chung quy thì lễ cúng giao thừa cũng sẽ vẫn mang ý nghĩa đó chính là một lời tạm biệt dành cho năm cũ đã qua và tiến hành cầu mong về một năm mới gặp nhiều niềm vui, may mắn và gặt hái được nhiều thành công.

Lễ cúng 29 Tết sẽ được tiến hành vào đúng vào lúc khoảnh khắc bước sang năm mới. Gia chủ lúc này sẽ làm lễ khấn, bắt đầu sám hối với trời đất tổ tiên, đứng ra mời các cụ quá cố về với gia đình để cùng ăn tết đồng thời là sẽ cầu mong về sự may mắn, an lành, năm mới diễn ra thuận lợi.

2.Chọn hướng xuất hành

Hình thức này thì gia chủ sẽ xuất hành theo thời gian và hướng đi tốt. Người Phương Đông quan niệm nếu xuất hành đúng hướng, đúng giờ năm mới sẽ gặt hái nhiều thành công. Vì vậy mà sau khi cúng giao thừa xong cần chọn hướng tốt để xuất hành.

3.Mua muối đêm giao thừa

Muối thì không chỉ mang riêng về ý nghĩa xua đuổi tà ma, điềm rủi mà nó còn sở hữu ý nghĩa về việc thể hiện  được sự gắn kết về mặt tình cảm quan hệ bênh tronggia đình, con cái thì được khỏe mạnh, thuận hòa.

Ngoài ra thì còn nhiều các nghi thức khác như: xông đất, chúc tết, lễ chùa đầu năm, hái lộc,

VI.Điều kiêng kỵ không nên làm vào đêm giao thừa

Mâm cúng thì cần có sự tươm tất: Từ lâu đời trước đến nay chuẩn bị mâm cúng thì sẽ chủ yếu vào lòng thành tâm không cần phải thật sự đầy đủ như đúng theo yêu cầu. Nhưng không phải vì lẽ này mà được phép chuẩn bị sơ sài.

Tùy vào đó là văn hoá từng khu vực vùng miền và địa phương thì sẽ có mâm cỗ cúng có sự khác nhau nhưng xét về mặt cơ bản thì bạn cần có hương, đèn, trà rượu, muối gạo, hoa quả, xôi, bánh chưng,...

Tránh việc tạo ra các tiếng động lớn, rơi vỡ.

Vào thời khắc đêm cúng giao thừa, thì toàn bộ người trong gia đình cần phải có sự hòa thuận, tránh đi tình trạng cãi vã, hay xảy ra to tiếng.